نقش هوش مصنوعی در صنعت هنر: کاربردها و چالشهای آن
شاید در چند سال گذشته، هوش مصنوعی، تکنولوژی تخصصیتری به شمار میرود و افراد تنها در موقعیتهای خاص از آن صحبت میکردند؛ اما با گذشت زمان و پیشرفت این تکنولوژی، راه هوش مصنوعی تقریبا به تمامی صنایعی که به نوعی با فضای دیجیتال ارتباط دارند، باز شد.
یکی از این صنایع هنر بود که در حال حاضر، با ظهور چتباتها و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی که برخی از آنها در چند ثانیه یک اثر هنری تولید میکنند، کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت هنر نیز بیشتر شده است. به همین دلیل، در این مقاله از بیتا آرت قصد داریم تا به بررسی کاربردها و تاثیر هوش مصنوعی در صنعت هنر بپردازیم.
نقش هوش مصنوعی در هنر
اگر مروری به گذشته داشته باشیم، میبینیم که افراد حتی برای خلق آثار هنری دیجیتالی نیز بیشتر از توان و فکر خود استفاده میکنند و زمان زیادی را نیز روی خلق آثار میگذاشتند؛ اما در حال حاضر، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی گوناگونی پا به میدان گذاشتهاند تا کار را برای هنرمندان راحت کنند.
به عنوان مثال، امروزه رباتهای هوش مصنوعی مولد و رایگانی را داریم که برای گرفتنِ یک خروجی تصویری از آنها، تنها نیاز است تا تصویری که مد نظر دارید را توصیف کنید تا آن ربات در عرض چند ثانیه آن را به شما تحویل دهد.
هوش مصنوعی mid journey یکی از محبوبترینِ این ابزارهاست که تصویر زیر نمونهای از تصاویری است که این هوش مصنوعی تولید کرده است:
همانطور که در تصویر مشاهده میکنید، نکته جالبی که در رابطه با این ابزارهای هوش مصنوعی وجود دارد، این است که به عنوان یک هنرمند، میتوانید فراتر از منطق و چارچوبهای ذهنی خود فکر کنید و تصاویر انتزاعی و جالبی خلق کنید که شاید یک انسان برای خلق چنین تصاویری، چندین روز زمان صرف کند.
به زبان سادهتر، ممکن است شما به عنوان یک هنرمند نتوانید هر ایده یا هر فکری را به یک اثر هنری تبدیل کنید؛ اما هوش مصنوعی به شما این امکان را میدهد تا محدودیتهای خود را در تفکر و ایدهیابی در زمینه هنر کنار بزنید و ذهنی بازتر داشته باشید.
علاوه بر این، هوش مصنوعی توانسته است تا زمان هنرمندان را تا حد زیادی ذخیره کند و آنها را قادر ساخته تا برخی از آثار هنری را که برای خلق آن توسط انسان به چندین روز نیاز است، در عرض چند دقیقه تولید یا به بیان بهتر، خلق کنند. البته موضوع تنها به هوش مصنوعیهای خالق تصویر ختم نمیشود و در حال حاضر، میتوانید با ابزارهای هوش مصنوعی، موسیقی، گیف و ویدیوهای دلخواه خود را نیز تولید کنید.
حال این موضوع در بازار هنر و آثار هنری چه تاثیری را ایجاد کرده است؟ جالب است بدانید که با توجه به پیشرفت و محبوبیت بازار NFT در جهان که بخش زیادی از آنها را آثار هنری تشکیل میدهد، افرادی زیادی هستند که با هوش مصنوعی انافتی خلق کرده و آنها را در مارکتپلیسهایی مانند OpenSEA، خرید و فروش میکنند. تصویر زیر مثالی از یک NFT است که با استفاده از هوش مصنوعی تولید شده:
در بیان دیگر، میتوانیم بگوییم که هوش مصنوعی، سرعت و ظرفیت خلق آثار هنری را در بازار هنر و همچنین هنر دیجیتال بیشتر و علاوه بر این، راه کسب درآمد برای افرادی که تخصص زیادی در عرصه هنر ندارند، نیز بیشتر کرده است و بازیگران بیشتری با استفاده از این تکنولوژی به بازار هنر وارد شدهاند.
هوش مصنوعی هنرمند چیست؟
به زبان ساده، هوش مصنوعی هنرمند، به نوعی از هوش مصنوعی گفته میشود که با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین و یادگیری عمیق و همچنین دادههایی که در اختیار دارد، با توجه به دستور یا پرامپتی (prompt) که شما به آن میدهید، یک خروجی را بهصورت اثر هنری به شما تحویل دهد.
شما میتوانید دستور یا ورودی مثل «تصویر یک کودک در حال پرواز» به یک هوش مصنوعی هنرمند مانند میدجرنی بدهید تا آن ابزار برای شما چندین تصویر از موضوعی که بیان کردید را خلق کند و به شما تحویل دهد. در بخشهای بعدی، این ابزارها را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
کاربردهای هوش مصنوعی در هنر نقاشی
نقاشها میتوانند به روشهای مختلفی از هوش مصنوعی در جهت خلق آثار هنری خود استفاده کنند. در بخش زیر، به برخی از رایجترین کاربردهای هوش مصنوعی در هنر نقاشی اشاره کردهایم:
خلق نقاشی دیجیتالی
مهم نیست که از کدام هوش مصنوعی برای خلق تصاویر استفاده میکنید. تنها کافی است تا در ورودی که به هوش مصنوعی میدهید، ذکر کنید که تصویر باید شبیه به نقاشی باشد تا با انبوهی از نقاشیهای دیجیتال با موضوع مورد نظر خود مواجه شوید. علاوه بر این، شما میتوانید سبک و جزئیات نقاشی دیجیتال خود را نیز برای هوش مصنوعی بگویید و در نهایت خروجی بهدستآمده را بهصورت NFT یا به هر شکل دیگر، به فروش برسانید.
رسیدن به ایده نقاشی
به عنوان یک نقاش، گاهی اوقات شروع کشیدن یک نقاشی به دلیل اینکه هیچ ایدهای برای شروع آن ندارید، بسیار سخت است. گاهی اوقات پیش میآید که یک نقاش چندینروز به دلیل نداشتنِ ایدهای برای شروع نقاشی، کار را متوقف میکند. هوش مصنوعی این مشکل را تا حدودی حل کرده و امروزه برخی از نقاشان، ابتدا نسخه دیجیتالی نقاشی خود را با استفاده از هوش مصنوعی خلق میکنند و سپس با برگرفتنِ ایده از این تصاویر، نقاشی خود را شروع میکنند.
افزایش ظرفیت فعالیت در صنعت نقاشی
شاید در گذشته، برای خلق آثار نقاشی زیبا و معنادار، نیاز بود تا تخصص زیادی در عرصه هنر داشته و سالها تمرین کرده باشید؛ اما اکنون تنها کافی است تا افراد ذهنی خلاق داشته باشند تا یک ورودی هوشمندانه به هوش مصنوعی تحویل دهند تا یک نقاشی دیجیتال هنری و زیبا خلق کنند.
کاربردهای هوش مصنوعی در عرصه موسیقی
همانطور که گفته شد، کاربرد هوش مصنوعی تنها به ساخت تصاویر و نقاشیهای دیجیتالی ختم نمیشود و شما میتوانید از این تکنولوژی در عرصه موسیقی نیز بهره ببرید. بهطور کلی، هوش مصنوعی میتوانید فعالیتهای زیر را در زمینه موسیقی برای شما انجام دهد:
ساخت موسیقی
در حال حاضر، ابزارهای هوش مصنوعی وجود دارند که اگر شما موسیقی مورد نظر خود را برای آنها توصیف کنید، بر این اساس، برای شما یک موسیقی کاملا یونیک خلق میکنند. در نظر داشته باشید که همین تولید موسیقی توسط هوش مصنوعی، خود انواع مختلفی دارد.
به عنوان مثال، هماکنون هوش مصنوعی قادر است به کمک تکنولوژی دیپ فیک، از صدای خوانندگانی که فوت شدهاند، موسیقی تولید کرده یا حتی از جزئیات یک تصاویر نیز موزیک خلق کنند!
تشخیص ژانر یا سبک موسیقی افراد
یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه موسیقی که برنامههای پخش موزیک مانند اسپاتیفای و ساندکلاد، بیشترین استفاده از آن را میکنند، قابلیت تشخیص ژانر مورد علاقه موسیقی و همچنین سلیقه موزیکِ افراد است. به زبان سادهتر، تکنولوژی هوش مصنوعی با یادگیری و ذخیره ژانرها و سبکهای موسیقی که شما گوش میدهید، به مرور زمان، سلیقه شما را در این زمینه تشخیص میدهد و به شما موسیقیهای مورد علاقهتان را پیشنهاد میدهد.
به همین دلیل است که وقتی در پلتفرمی مانند اسپاتیفای برای مدتی فعالیت و به گوش دادن موسیقی میپردازید، میبینید که کمکم در این پلتفرم، موسیقیهای که به آنها علاقه دارید، برای شما پخش و نمایش داده میشوند.
تشخیص سازها در یک موسیقی
امروزه تکنولوژی هوش مصنوعی قادر است تا یک موسیقی را بهطور کامل برررسی کند و با استفاده از دریافت سیگنالها و فرکانسهای صدا، متوجه شود که هر کدام از صداهای موجود در موسیقی، توسط چه سازهایی نواخته شدهاند.
کاربردهای هوش مصنوعی در حرکات نمایشی
حرکات نمایشی یکی دیگر از زیرشاخههای هنر هستند که میتوانید در آن کاربرد هوش مصنوعی را به وضوح مشاهده کنید. بهطور کلی، میتوان گفت که هوش مصنوعی در زمینه هنرهای تجسمی، یک کاربردِ اصلی دارد و آن، تولید حرکات موزون و نمایشی است.
به بیان دیگر، امروزه سیستمهای هوش مصنوعی قادر هستند تا با استفاده از بررسی و ذخیره حرکات موزون و رقص افراد، حرکات موزون جدیدی را متناسب با ریتم موزیک خلق کنند. البته شاید در اینجا فکر کنید که هوش مصنوعی از حرکات موزون تقلید میکند؛ اما بهطور کلی، منظورِ ما از تولید حرکات موزون توسط هوش مصنوعی، حرکاتِ منحصربهفرد هستند. به چه صورت؟
هوش مصنوعی برای این کار، حرکات موزون را از صدها ویدیوی رقص با صدها ریتم و ژانر ذخیره میکند و سپس، با ترکیب آنها، حرکات موزونی منحصربهفرد تولید میکند. این دقیقا همانکاری است که هوش مصنوعی هنگام تولید محتوای متنی، تصویر یا ویدیو انجام میدهد.
کاربردهای هوش مصنوعی در هنرهای تجسمی
یکی دیگر از حوزههایی که هوش مصنوعی، کاربردهای متنوعی در آن دارد، هنرهای تجسمی است که کارِ بسیاری از افراد مانند معماران، طراحان دکوراسیون و غیره را راحت کرده است.
طراحی دکوراسیون داخلی
در بخشهای قبلی، دریافتید که هوش مصنوعی در زمینه طراحی کاربردهای فراوانی دارد. این طراحی تنها به طراحی تصاویر و نقاشیهای دیجیتال ختم نمیشود و افراد میتوانند از این تکنولوژی در طراحی دکوراسیون داخلی نیز بهره ببرند.
این کار با تحویل یک تصویر به هوش مصنوعی از مکانی که قصد طراحی آن را دارید، انجام میشود. به این صورت که هوش مصنوعی ابتدا آن مکان و بودجهای که برای طراحی دکوراسیون دارید را در نظر میگیرد و سپس بر همین اساس، عناصر و جای قرارگیریِ آنها را به شما پیشنهاد میدهد. شاید این موضوع در برخی شرایط باعث شود، شما بهجای صرف چندینروز وقت برای طراحی دکوراسیون داخلی، این کار را در عرض چند ساعت انجام دهید.
معماری داخلی ساختمان
هوش مصنوعی در معماری نیز قدرت خود را نشان داده است. امروزه معماران میتوانند با استفاده از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، بیشترِ فرایندهای این فعالیت را به هوش مصنوعی بسپارند.
اگر بخواهیم معماری را در یک جمله تعریف کنیم، میتوانیم بگوییم معماری شامل طراحی داخلی یک ساختمان است که مبتنی بر استانداردهای موجود صورت میگیرد. حال هوش مصنوعی در این زمینه چه کاربردی دارد؟ باید گفت هوش مصنوعی میتواند این فرایند طراحی را سریعتر و بهینهتر کند و با ارائه ویدیوها و طراحیهای خلاقانه معماری که در عرض چند ثانیه توسط این تکنولوژی تولید میشوند، به طراحان کمک کند تا سریعتر به ایده نهایی برسند و این فرایند را بهینهتر کنند.
کاربرد هوش مصنوعی در زمینه مد و فشن
علاوهبر صنعت ساختمان، کم کم باید منتظر رواج بیشتر هوش مصنوعی در حوزه مد و فشن نیز باشیم و خودکار شدنِ بسیاری از فرایندها را در این زمینه مشاهده کنیم. در حال حاضر، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی فعال در زمینه مد و فشن، دو کاربرد اصلی را ایفا میکنند:
پیشبینی مد
امروزه هوش مصنوعی میتواند تا لباسها و استایلهای ترندِ آینده را پیشبینی کند و بر همین اساس، به شما پیشنهاد ارائه کنند. این موضوع هم برای افرادی که علاقهمند به پیشروی سریع با صنعت هستند، بسیار جذاب است و هم برای کسبوکارهای فعال در زمینه مد و پوشاک که میخواهند محصولات جدید و بر اساس مد روز به مشتریان خود ارائه دهند.
طراحی استایل و لباس
یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه مد و فشن، طراحی استایل و لباس است که شاید در گذشته، طراحی یک نوع لباس چند روز زمان میبرد؛ اما در حال حاضر اینگونه نیست و بسیاری از ابزارهای هوش مصنوعی، با توجه به خواسته و سلیقه شما، یک لباس یا استایل را در عرض چند ثانیه طراحی میکنند.
طراحی کاشی
در کل، وقتی صحبت از طراحی میشود، میتوانیم کاربرد هوش مصنوعی را در آن در نظر بگیریم. حال چه این طراحی، طراحیِ کاشی باشد یا طراحی گرافیک و غیره. لازم به ذکر است که در حال حاضر، با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین و همچنین شبکههای مولد تخاصمی GUNs، هوش مصنوعی قادر است تا نقشهای پیچیده روی کاشی را که قبلا طراحی آنها تنها توسط افراد متخصص و خبره ممکن بود، در عرض چند دقیقه طراحی کند.
کاربرد هوش مصنوعی در هنرهای ترسیمی
همانطور که از نام این حوزه پیداست، هنر ترسیمی تلاش میکند تا با ترسیم و به تصویر کشیدن یک موضوع، پیام خود را به افراد انتقال دهد. ممکن است این تصویر در قالب یک نقاشی، تصویر رئال و غیره باشد که در حال حاضر، هوش مصنوعی نقش خود را در این زمینه نیز ایفا میکند. در بخشهای بعدی به اصلیترین کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه هنرهای ترسیمی اشاره خواهیم کرد.
عکاسی
میدانید که عکاسی ابعاد و مراحل مختلفی مثل گرفتن عکس، ویرایش تصویر و غیره دارد. خبر خوب این است که هوش مصنوعی میتواند در تمامی این ابعادِ عکاسی به کمک شما بیاید. بهطور کلی هوش مصنوعی در عکاسی در بخشهای زیر کاربرد دارد:
- ویرایش تصویر (بسیار سریعتر از ویرایش دستی)
- ثبت تصاویر پرتره (بدون نیاز به دوربین اضافه و تنها با پردازش تصویر)
- تغییر رنگ و رنگآمیزی تصاویر بر اساس سلیقه
- بازیابی عکسهای قدیمی (بازیابی رنگ، کیفیت یا حتی متحرک کردنِ تصویر)
نقاشی
نقاشی یکی یگر از زیرمجموعههای اصلی هنرهای ترسیمی محسوب میشود. در حال حاضر، میتوانیم انواع مختلفی از نقاشیها از جمله نقاشیهای فیزیکی، دیجیتال و حتی نقاشیهایی که به NFT تبدیل شدهاند را مشاهده کنیم که امروزه میتوانند توسط هوش مصنوعی خلق شوند. در بخش زیر برخی از کاربردهای اصلی هوش مصنوعی در زمینه نقاشی بیان شدهاند:
- خلق یک نقاشی از صفر
- بررسی و تشخیص اصالت و ارزش یک نقاشی
مهمترین ابزارهای هوش مصنوعی در خلق هنر
اگر همین الان در گوگل، کلماتی مرتبط با هوش مصنوعی و هنر را جستجو کنید، صدها ابزار هوش مصنوعی را میبینید که در این زمینه فعالیت میکنند و هر کدام، ویژگیهای خاص خود را دارند. در این بخش برخی از محبوبترینِ این ابزارها را بررسی خواهیم کرد.
ابزار Adobe Firefly
Adobe Firefly یک ابزار خلق و ویرایش تصویر است که توسط کمپانی ادوبی توسعه داده شده. لازم به ذکر است که این ابزار هنوز در نسخه آزمایشی خود به سر میبرد؛ اما تا به الان توانسته تا محبوبیت زیادی در بین افراد پیدا کند.
شما با استفاده از این ابزار، به فضای کاربری مانند فتوشاپ دسترسی دارید و میتوانید با ارائه دستورهای مختلف به آن، نسبت به خلق یا ویرایش تصاویر و المانهای هنری اقدام کنید.
ابزار Mid Journey
همانطور که در بخشها قبلی نیز اشاره شد، میدجرنی یک ابزار تولید تصویر است. برای کار با این ابزار کافی است تا از طریق سایت میدجرنی وارد پلتفرم دیسکورد شوید و تصویرِ هنری که میخواهید را توصیف کنید. سپس این ابزار بر اساسِ توصیف شما، تصویر را برای شما خلق خواهد کرد.
ابزار DALL-E 2
DALL-E 2 کارکردی مشابه با میدجرنی دارد و یک ابزار هوش مصنوعی تحت وب برای تولید تصاویر و نقاشیهای دیجیتال هنری است. جالب است بدانید که توسعهدهنده این ابزار، کمپانی OpenAI است که چتبات ChatGPT را نیز توسعه داده.
در حال حاضر شما میتوانید تا 50 تصویر بهصورت رایگان و پس از آن، تا 15 تصویر را بهصورت ماهانه بدون هزینه با این ابزار خلق کنید.
ابزار Runway AI
ابزار Runway AI یک پلتفرم مبتنی بر هوش مصنوعی است که بهصورت تخصصی در زمینه خلق تصاویر متحرک کاربرد دارد. نحوه کار با این ابزار به این صورت است که در ابتدا، شما تصویر مورد نظر خود را به این ابزار میدهید و سپس بخشهایی که دوست دارید در تصویر متحرک شوند را مشخص میکنید تا تصویر متحرک خود را تحویل بگیرید.
ابزار DeepFloyd IF
یکی از ضعفهای ابزارهای هوش مصنوعی مانند میدجرنی در خلق تصاویر هنری، تولید تصاویر متنمحور است. به عبارت دیگر، ممکن است شما در اثر خود متن یا جملهای داشته باشید که میخواهید بهطور واضح در تصویر نمایان باشد؛ اما شاید نتوانید از بسیاری از این ابزارها، این خروجی را دریافت کنید.
خبر خوب این است که هوش مصنوعی Deep Floyd IF این مشکل را حل کرده. Deep Floyd IF یک ابزار تولید تصویر است که بهطور تخصصی، روی تولید تصاویر متنمحور تمرکز دارد و شما میتوانید با ارائه یک توصیف از تصویر و متن مورد نظر خود، یک تصویر هنری و متنمحورِ با کیفیت از این ابزار تحویل بگیرید.
ابزار Craiyon
شاید در بین ابزارهای خلق آثار هنری با هوش مصنوعی، Craiyon کمی نادیده گرفته شده باشد. ابزار Craiyon یک ابزار رایگان برای تولید تصاویر هنری با هوش مصنوعی است. نکتهای که در رابطه با این ابزار وجود دارد این است که شما میتوانید در آن، حالتهای مختلفی از تصویر مانند هنری، رئال، رنگی و غیره را مشخص کرده و سپس تصویر مورد نظر خود را تحویل بگیرید.
آینده هنر با هوش مصنوعی
یکی از نگرانی هنرمندان در بابِ ترکیب هوش مصنوعی و هنر، از بین رفتنِ ارزش آثار هنری به دست انسان و در نهایت، جایگزین شدنِ هوش مصنوعی با هنرمندانِ حرفهای در آینده است. بهطور کلی، نمیتوان در این خصوص بهطور قطعی نظر داد؛ اما میتوان با استفاده از برخی تحلیلوتفسیرهایی مناسب، نسبت به تاثیر این تکنولوژی در دنیای هنر، آگاهتر شد.
یکی از سناریوهایی که هنرمندان و متخصصین هوش مصنوعی به آن اعتقاد دارند، این است که در نهایت، انسان به هوش مصنوعی دستور خلق خروجیهایی مانند آثار هنری را میدهد و شاید هوش مصنوعی در نهایت بتواند خلاقیت و سرعت کارِ هنرمندان را بیشتر کند. این دیدگاه، دیدگاه تقریبا مثبتی است که عقیده دارد ارزشِ آٍثاری هنری که کاملا توسط انسان خلق میشوند، حفظ خواهد شد.
اگر بخواهیم برای این تحلیل در دنیای امروز مثال بزنیم، میتوانیم به بازار فرش که میتوان آن را بخشی از صنعت هنر دانست، رجوع کنیم. همانطور که میبینید، امروزه فرشهای ماشینی با طرح و نقشهای متنوع و زیباتر توسط دستگاههای مخصوص در تعداد بالا و زمان کمی تولید میشوند؛ اما هنوز فرشهای دستباف ارزش و قیمت بالاتری دارند.
سناریوی دوم، یک سناریو منفی به حساب میآیند و بسیاری از مخالفین هوش مصنوعی از آن طرفداری میکنند، جایگزینی کاملِ هوش مصنوعی با انسان و انحصار بازار هنر است. بسیاری از تحقیقات نشان میدهند که بازه زمانی 2050 تا 2060، یعنی تقریبا 40 سال بعد، تکینگی هوش مصنوعی رخ خواهد داد که طی این اتفاق، هوش مصنوعی از هوش انسانی، پیشی میگیرد. البته نتیجه این اتفاق روی فعالیت انسان نامعلوم بوده و منفی یا مثبت بودنِ آن به هیچ وجه مشخص نیست.
سخن آخر
در این مقاله از بی تا آرت، با بررسی تاثیر هوش مصنوعی در صنعت هنر همراه شما بودیم. در نظر داشته باشید که هماکنون نمیتوان آینده هوش مصنوعی در صنعت هنر را بهطور قطعی پیشبینی کرد و میتوانیم سناریوهای مثبت و منفی را برای آن در نظر بگیریم و با تطابق اتفاقات پیشِ رو با این سناریوها، نسبت به آینده صنعت هنر و هوش مصنوعی آگاهتر شویم.
چیزی که در نهایت مهم خواهد بود، این است که انسان توانایی جلوگیری از هوش مصنوعی را ندارد؛ لذا بهتر است تا بهجای دوری کردن از این ابزارها، از آنها در کار خود استفاده کرده و نهایتِ تلاش خود را بکنیم تا با استفاده از هوش مصنوعی، فرایند فعالیت خود ساده و بهینهتر کنیم.