توکن چیست؟ همه چیز در مورد توکن‌ها و خرید و فروش آن‌ها
بازار ارزهای دیجیتال به عنوان یکی از پرسودترین بازارهای سرمایه‌گذاری شناخته می‌شود. با توجه به جذابیت و جایگاه ویژه‌ای که این بازار برای افراد علاقه‌مند به فناوری‌های روز و سرمایه‌گذاری دارد، به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه چندان دور، این بازار توسعه و رشد قابل توجهی پیدا میکند. از این رو سؤال «توکن چیست» ذهن کاربران بسیاری را به خود مشغول کرده است.
اما همان‌طور که گفته شد، این بازار نوسانات بسیار زیادی دارد و برای کسب سود باید با اصول پایه و اساسی این بازار آشنا باشید. توکن از مفاهیمی است که در این بازار بسیار پرکاربرد است و برای اینکه بتوانید به صورت صحیح در این بازار سرمایه‌گذاری کنید، باید با آن آشنا باشید. در این مقاله به معرفی همه چیز در مورد توکن و نحوه عملکرد آن در بازار ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
توکن چیست؟ معنی توکن به زبان ساده در اکوسیستم بلاک چین، به هر دارایی‌ای که از قابلیت مبادله و انتقال دیجیتالی بین افراد برخوردار باشد، توکن گفته می‌شود. توکن‌ها در بلاک چین ایجاد می‌شوند و براساس خصوصیاتی که برایشان تعریف می‌شود، دسته‌بندی‌ها و کاربردهای متفاوتی خواهند داشت. در حال حاضر، بیشتر توکن‌ها با ویژگی‌های متنوع و منحصربه‌فردشان، روی بلاک چین اتریوم نگه‌داری می‌شوند.
بنابراین، ویژگی دیگری که در تعریف معنی توکن حائز اهمیت است، بی‌نیازی از بلاک چین اختصاصی است که نقطه تمایز آن با کوین نیز به شمار می‌رود. به عبارت دیگر، یک کوین می‌تواند توکن قلمداد شود؛ اما هر توکنی ممکن است به‌عنوان کوین در نظر گرفته نشود. به عنوان مثال، هر شرکتی می‌تواند در شبکه بلاک چین اتریوم، توکن اختصاصی خود را تولید کند؛ اما این توکن‌ها ارزش کوین را ندارند و فقط برای پرداخت یا به‌کارگیری درون اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) کاربردی هستند.
بعضی استارتاپ‌ها و سازمان‌ها، توکن را در چارچوب استراتژی کسب‌وکار خود ایجاد می‌کنند تا به این صورت، تعامل کاربران با کسب‌وکار خود را افزایش دهند. بنابراین، توکن‌ها اغلب به‌منظور جذب سرمایه اولیه استفاده می‌شوند و عملیات ایجاد، توزیع، فروش و گردش آن‌ها در فرایند عرضه اولیه کوین (ICO) در دسترس کاربران قرار می‌گیرد.
توکن با کوین چه تفاوتی دارد؟
توکن و کوین دو مفهوم مختلف هستند که در حوزه بلاک چین به کار می‌روند. اگرچه هر دو بر روی بلاک چین ساخته شده و تبادل آن‌ها نیز در این فضا انجام می‌شود، اما تفاوت‌هایی نیز بین آن‌ها وجود دارد.
کوین به عنوان یک واحد ارزشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای ذخیره ارزش و تبادل آن به کار می‌رود. کوین‌ها معمولاً برای شبکه‌های خاصی مثل بیت کوین، اتریوم و کاردانو ساخته می‌شوند و نماینده ارزش این شبکه‌ها هستند. استخراج کوین برای پیشبرد فعالیت‌های شبکه با استفاده از مکانیسم اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) صورت می‌گیرد.
اما توکن چیست؟ توکن‌ها در اغلب موارد برای پروژه‌های غیرمتمرکز بر روی بلاک چین موجود ساخته می‌شوند. اغلب برای ساخت توکن از بلاک چین اتریوم استفاده می‌شود. توکن‌ها معمولاً به عنوان ابزاری برای مدیریت پروژه، جذب سرمایه، پیوستن به شبکه و … به کار می‌روند.
در کل، اگرچه هر دوی این مفاهیم بر روی بلاک چین ساخته شده و تبادل آن‌ها در این فضای دیجیتال قابل انجام است، اما هر کدام از آن‌ها دارای کاربردها و وظایف مختلفی هستند و اشتباه در استفاده از این دو مفهوم متفاوت باعث ایجاد سوءتفاهم می‌شود.
توکن‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
توکن‌ها دارای انواع متعددی هستند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به توکن های قابل معاوضه (Fungibility Token)، توکن های غیر قابل معاوضه (Non-Fungible Token)، توکن های امنیتی (Security Token)، توکن های کاربردی (Utility Token) و توکن های حاکمیتی (Governance Token) اشاره کرد. توکن به عنوان یک دارایی دیجیتالی بر پایه بلاک چین طراحی شده است و با ویژگی‌های مختلف برای اهداف مختلف به کار می‌رود. در ادامه این مطلب به سؤال توکن چیست به صورت جامع‌تر پاسخ می‌دهیم و به معرفی برخی از انواع توکن‌ها و بررسی کاربردهایشان می‌پردازیم.
توکن‌های غیر مثلی و مثلی چه تفاوتی دارند؟
توکن چیست؟ توکن‌ها در کلیت خود به دو دسته مثلی و غیر مثلی تقسیم می‌شوند. توکن های مثلی با نام توکن قابل معاوضه یا Fungible Tokenنیز شناخته می‌شوند. به عبارتی، هر واحد از این نوع توکن، با هر واحد دیگر به صورت مساوی قابل تعویض است. به عنوان مثال، چنانچه یک عدد بیتکوین را با فرد دیگری مبادله کنید، هر دوی شما همچنان مقدار یکسانی از ارزش را در اختیار خواهید داشت.
در عین حال، توکن های غیر مثلی به نام توکن غیر قابل معاوضه یا Non-Fungible Token یا به اختصار NFT شناخته می‌شوند. این نوع توکن های غیر متمرکز دارای ویژگی منحصربه‌فرد هستند و هر واحد از آن‌ها نمایانگر یک کالا، خدمات یا دارایی خاصی است. به عبارت دیگر، هر واحد از این توکن‌ها دارای شناسه‌ای منحصربه‌فرد است که قابلیت تعویض با دیگر واحدها را ندارد.
بنابراین، در صورتی که قصد خرید و فروش کالاها و خدمات مختلف را دارید و از نظر شما واحدهای آن‌ها قابل معادله هستند، از توکن های قابل معاوضه استفاده کنید. اما اگر در پی معامله با دارایی‌هایی مانند بازی‌های بلاکچینی جدید و آثار هنری دیجیتال هستید، توکن های غیر قابل معاوضه برای شما مناسب‌تر هستند. زیرا هر واحد از این توکن های غیر متمرکز دارای یک شناسه خاص و منحصربه‌فرد است که ارزش آن در بازار و بر اساس میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌شود.
توکن‌های غیر قابل معاوضه چه کاربردی دارند؟
از بین کاربردهای جذاب توکن های غیر متمرکز یا ان‌اف‌تی، قابلیت تبدیل هر شیء موجود در دنیای واقعی به یک توکن غیر مثلی است. با تبدیل اشیاء قابل لمس به توکن های غیر قابل معاوضه فرآیند خرید، فروش و معامله آسان‌تر و ارتباط با مخاطبان بیشتری ممکن می‌شود. همچنین، به دلیل ساختار تکنولوژی به‌کار رفته در توکن های غیر مثلی، احتمال جعل و کلاهبرداری به شدت کاهش یافته و تأیید اصالت آثار هنری نیز ساده‌تر خواهد بود.
شاید می‌پرسید ارتباط آثار هنری و توکن چیست؟ باید بگوییم که در حوزه هنر، هنرمندان می‌توانند آثارشان را در قالب توکن های غیر مثلی به فروش برسانند. علاوه بر این، این تکنولوژی برای هر نوع آثار هنری قابل اجرا است. به عبارتی، حتی عکس‌ها نیز می‌توانند به سادگی به توکن NFT تبدیل شوند. با این روش، هم ریسک جعل و کلاهبرداری کاهش پیدا میکند و هم امکان خرید و فروش بدون واسطه‌های مختلف فراهم می‌شود.
توکن‌های غیر مثلی چگونه قیمت‌گذاری می‌شوند؟
احتمالاً برایتان جالب است بدانید که نحوه قیمت‌گذاری توکن چیست؟ تعیین ارزش و قیمت برای توکن های غیر مثلی یا NFT، امری است که هنوز قوانین و مقررات کاملاً مشخصی برای آن تعریف نشده است. شاخص‌هایی که برای ارزش‌گذاری شرکت‌های خصوصی یا وسایل و ابزارهای سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرند، برای تعیین ارزش NFT و قیمت توکن کافی نیستند.
در حقیقت آخرین قیمتی که یک خریدار حاضر به پرداخت برای خرید توکن است، عامل تعیین‌کننده ارزش توکن آن محصول است. با این حال، تنها تصمیم خریدار و قیمت پیشنهادی او به تنهایی کافی نیستند و عوامل تعیین‌کننده بسیاری در این امر دخیل می‌شوند.
از آنجایی که بیشتر افراد خریدار نمی‌توانند قیمت توکن و ارزش آن را بدانند، برای فروشندگان نیز فهمیدن اینکه از توکن های غیر مثلی خود چه مقدار درآمد نصیبشان خواهد شد، آسان نیست. در حقیقت، ارزش یک NFT هنگام خرید توکن می‌تواند در طولانی‌مدت تحت تأثیر عواملی قرار گیرد که شناسایی و درک آن هم برای خریداران و هم فروشندگان سخت است.
برای روشن شدن این موضوع، می‌توان به یک مثال مشهور اشاره کرد. فرض کنید یک NFT هنری در بازه زمانی خاصی طرفداران زیادی داشته باشد و خریداران به دلیل منحصربه‌فرد و کمیاب بودن و بالا رفتن قیمت آن در آینده نزدیک، برای خریدن آن با همدیگر رقابت کنند. اما بعد مشخص شود که همان NFT در اینترنت به صورت رایگان وجود دارد و هر کسی می‌تواند آن را داشته باشد. در نتیجه، خریداران سریعاً از خرید نسخه پولی این NFT خودداری می‌کنند و ارزش آن کاهش می‌یابد.
خرید و فروش توکن‌ها چگونه انجام می‌پذیرد؟
توکن های غیر مثلی یا همان ان‌اف‌تی، به خاطر ویژگی‌های بی‌نظیرشان و ارزش مالکیتی که به آثار دیجیتالی می‌بخشند، از جمله بهترین گزینه‌ها برای هنرمندان سازنده، خریداران آثار هنری و کلکسیونرها هستند. در واقع، این توکن های غیر متمرکز نقش یک سند رسمی را برای آثار هنری ایفا می‌کنند. هر فروشنده با ارائه هش مربوط به NFT، می‌تواند اصالت آن را در کلکسیون خود ثابت کند و به همین شکل، خریداران با وجود توکن استاندارد ان‌اف‌تی، می‌توانند به راحتی نشان دهند که آن اثر را خریده‌اند.
انواع بازارهای معاملاتی برای NFT وجود دارد که می‌توانید در آن‌ها خرید و فروش ان‌اف‌تی انجام دهید. معمولاً با توجه به نوع بلاکچینی که NFT روی آن قرار دارد، بازارهای مختلفی برای آن وجود دارد. با این حال، بیشترین حجم معاملات ان‌اف‌تی در شبکه اتریوم انجام می‌شود و بزرگ‌ترین بازار خرید و فروش NFT در این شبکه، با نام اپن‌سی (OpenSea) شناخته می‌شود. همچنین، پلتفرم مجیک ایدن (Magic Eden) یکی از بزرگ‌ترین بازارهای NFT است که روی بلاک چین سولانا قرار دارد. در کل، برای شرکت در معاملات ان‌اف‌تی نیاز است که کیف پولی را پیدا کنید که با شبکه مورد نظر شما همخوانی داشته باشد.
چگونه می‌توانیم در ایران به راحتی توکن بخریم یا بفروشیم؟
حال که پاسخ به پرسش توکن چیست را درک کردید، اگر می‌خواهید در ایران اقدام به خرید توکن کنید، خبر خوشی برایتان داریم. با استفاده از پلتفرم بی‌تا می‌توانید به راحتی و با هر اندازه بودجه‌ای که دارید، توکن آثار هنری را خریداری کنید یا حتی توکن های خود را به فروش برسانید و به سود برسید. بی‌تا اولین و تنها پلتفرم خرید و فروش توکن آثار هنری در ایران است که به هنرمندان امکان شرکت در بازار جهانی را می‌دهد و برای خریداران نیز فرصتی برای سرمایه‌گذاری در آثار هنر ایرانی را فراهم میکند.
در بی‌تا می‌توانید انواع آثار هنری از جمله نقاشی، عکس، مجسمه و … را بخرید و با قیمت مناسب و بدون واسطه، از هنرمندان و صاحبان آثار ایرانی حمایت کنید. با استفاده از پلتفرم بی‌تا به راحتی می‌توانید در بازار توکن های آثار هنری ایرانی شرکت کنید و به سود برسید.
پلتفرم بی‌تا به عنوان یکی از پیشگامان در حوزه فناوری بلاکچین، امنیت و شفافیت را برای خریداران و فروشندگان فراهم میکند. اگر از جمله هنردوستان و سرمایه‌گذارانی هستید که قدر آثار ارزشمند کشور عزیزمان ایران را می‌دانند، به سادگی می‌توانید از طریق این پلتفرم توکن آثار مورد علاقه خود را بخرید و از هنر اصیل ایرانی حمایت کنید. همچنین به عنوان یک هنرمند ایرانی نیز می‌توانید آثار خود را به توکن تبدیل کنید و از سود روزافزون فروش توکن‌ها لذت ببرید.
