ارز دیجیتال چیست هر آنچه درباره رمزارز و کریپتوکارنسی باید بدانیم

احتمالاً نام ارزهای دیجیتال مثل بیت‌کوین (Bitcoin) را بارها از زبان دیگران شنیده‌اید یا در محتوای وب‌سایت‌ها و کانال‌های مجازی با اخبار مربوط به آن برخورد داشته‌اید. ارز دیجیتال که با عناوین دیگری مثل رمزارز و کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) هم شناخته می‌شود، به هر شکل از ارزهایی گفته می‌شود که به‌صورت دیجیتالی یا مجازی وجود دارند. به‌عبارت ساده‌تر، یک ارز دیجیتال، یک ارز فیات یا پول نقد نیست که بتوان آن را در حالت فیزیکی معامله کرد یا چیزی را با آن خرید. نکته جالب در مورد ارز دیجیتال این است که با استفاده از روش‌های پیچیده رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌های آن استفاده می‌شود.

به‌عبارت ساده‌تر، شما به یک حساب بانکی برای معامله ارز دیجیتال نیاز ندارید و در عوض از یک کیف پول مجازی با عنوان ولت (wallet) و از یک سیستم پیچیده‌تر با عنوان بلاکچین (Blockchain) کمک می‌گیرید. ضمناً ارزهای دیجیتال مرجع صادرکننده یا تنظیم‌کننده مرکزی ندارند و از یک سیستم غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش‌ها و به‌وجود آمدن ارز جدید بهره‌مند شده‌اند. برای اینکه بدانید ارز دیجیتال چیست، باید با همه مفاهیم مربوط به آن از جمله توکن (Token)، بلاکچین، سیستم غیرمتمرکز (Decentralized system) و غیره آشنا شوید.

در یک تعریف جالب‌تر، کریپتوکارنسی به‌عنوان پول دیجیتالی تعریف شده است که به بانک یا مؤسسه مالی برای تأیید تراکنش‌هایش نیاز ندارد و یکی از گزینه‌های مناسب سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. تراکنش‌های مربوط به رمزارزها برای خرید و فروش آن‌ها در یک بلاکچین ردیابی و ثبت می‌شود و در نهایت می‌توان آن‌ها را معامله کرد. اگر به ارز دیجیتال و موضوعات مربوط به آن علاقه‌مند هستید، با ما در این مطلب از بی‌تا همراه شوید.

ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال، پول دیجیتال یا الکترونیکی است که توسط سیستم‌ها و فناوری‌های پیچیده رمزنگاری ساخته می‌شود. بعضی از کارشناسان حوزه رمزارزها، کریپتوکارنسی را به‌عنوان یک پلتفرم پرداخت دیجیتالی تعریف می‌کنند که نیاز حمل و معامله پول فیزیکی را از میان برمی‌دارد.

البته، این به معنای آن است که تراکنش‌های معامله ارزهای دیجیتال به‌صورت آنلاین و الکترونیکی است و مردم می‌توانند از انواع ارز دیجیتال برای پرداخت هزینه بسیاری از لوازم مورد نیازشان استفاده کنند. برای مثال، یک رستوران که از پرداخت از طریق رمزارزها پشتیبانی می‌کند، این امکان را به مشتریانشان می‌دهد که از ارز دیجیتال برای پرداخت هزینه غذا استفاده کنند.

سیستم کریپتوکارنسی یک سیستم همتابه‌همتا (peer-to-peer) است؛ به معنای آن که هر کسی می‌تواند در هر جایی قادر به ارسال و دریافت انواع ارزهای دیجیتال باشد. به‌جای اینکه پول فیزیکی در دنیای واقعی ردوبدل شود، کریپتوکارنسی با در نظر گرفتن ورودی‌های دیجیتال و پایگاه داده‌های آنلاین، تراکنش‌های پول دیجیتال را انجام می‌دهد.

در یک نگاه، وقتی که می‌خواهید یک رمزارز را به حساب کیف پول دیجیتالی دوستتان انتقال دهید، تراکنش این معامله (transaction) در جایی با عنوان دفتر کل (public ledger) ثبت و در کیف پول یا ولت مورد نظر ذخیره می‌شود. دلیل نام‌گذاری کریپتوکارنسی، بهره‌مندی این سیستم از رمزنگاری (crypto = رمز و currency = ارز) برای تأیید تراکنش‌هاست.

کدنویسی پیشرفته و پیچیده، همان چیزی است که باعث تأیید تراکنش‌ها در یک سیستم بلاکچین و ردوبدل رمزارزها می‌شود. مهم‌ترین هدف رمزگذاری ارزهای دیجیتال، ایجاد امنیت و اطمینان همیشگی است تا تقلب یا کلاهبرداری صورت نگیرد.

اولین ارز دیجیتال رمزنگاری‌شده، رمزارز بیت‌کوین (BTC) بود که در سال 2009 معرفی شد و در حال حاضر ارزشمندترین رمزارز بازار کریپتوکارنسی شناخته می‌شود. ارزهای دیجیتال قابل تعویض هم هستند؛ به این معنا که ارزش آن‌ها در هنگام خرید، فروش یا معامله، ثابت باقی می‌ماند. به‌عبارت ساده‌تر، یک دلار در دنیای ارزهای دیجیتال همیشه یک دلار خواهد بود و بیشتر یا کمتر نخواهد شد.

کریپتوکارنسی چگونه کار می‌کند؟

بیشتر ارزهای دیجیتال بدون حمایت یا نظارت بانک‌های مرکزی و بخش‌های دولتی کار می‌کنند. دنیای رمزارزها به‌جای تکیه بر بخش‌های مالی و دولتی، از فناوری غیرمتمرکزی به نام بلاکچین (blockchain) که اصلی‌ترین زیرساخت رمزارزهاست، بهره‌مند شده است.

ارزهای دیجیتال به‌عنوان شکلی از اسکناس یا سکه وجود ندارد و در دنیای اینترنت به‌وجود می‌آیند و معامله می‌شوند. ارزهای دیجیتال را باید توکن‌های مجازی در نظر گرفت که ارزش یا قیمت آن‌ها توسط افرادی که به‌دنبال خرید یا فروش آن‌ها هستند، تعیین می‌شود. جهت یادآوری: به دارایی دیجیتالی که در یک سیستم غیرمتمرکز معامله می‌شود، اصطلاحاً توکن گفته می‌شود.

ارزهای دیجیتال از طریق فرایندی با عنوان ماینینگ (mining) به‌معنای استخراج کردن، شکل می‌گیرند. برای ماین کردن یا استخراج کردن هر ارز دیجیتال نیاز به قدرت پردازش کامپیوتری برای حل مسائل ریاضی پیچیده است. به شخص یا کامپیوتری که مسئولیت ماینینگ را برعهده می‌گیرد، اصطلاحاً ماینر (miner) یا استخراج‌کننده می‌گویند. به‌زبان ساده‌تر، یک ماینر برای استخراج یا ماین یک رمزارز در سیستم بلاکچین، باید مسائل ریاضی پیچیده‌ای را با تکیه بر قدرت سیستم کامپیوتری‌اش حل کند. در روزهای شروع کریپتوکارنسی (حوالی سال 2009) با استفاده از یک کامپیوتر خانگی هم می‌شد رمزارز استخراج کرد، اما حالا این کار نیازمند سیستم‌های پیچیده‌تر و حتی مزارع ماینینگ (mining farm) است. جهت یادآوری: یک مزرعه ماینینگ می‌تواند یک خانه، یک اتاق یا یک سازمان پُر از سیستم‌های ماینر باشد که حجم خیلی‌خیلی زیادی از برق را مصرف می‌کند.

برای دسترسی به انواع رمزارزها و خریدوفروش آن‌ها نیازی نیست که شخص خودتان آن‌ها را ماین یا استخراج کنید. شما می‌توانید از طریق پلتفرم‌های معاملاتی مختلف و بلاکچین‌ها، ارز دیجیتال مورد نظرتان را خریداری و سپس آن را در کیف پول دیجیتالی‌تان ذخیره کنید.

شبکه متمرکز و غیرمتمرکز در ارز دیجیتال چیست؟

فناوری بلاکچین با توجه به 2 الگوریتم اصلی «اجماع اثبات کار یا PoW» و «اجماع اثبات سهام یا PoS» عمل می‌کند. الگوریتم PoW، بر اساس فعالیت ماینرهایی کار می‌کند که از ماشین‌های محاسبانی خاصی برای استخراج رمزارزها استفاده می‌کنند. شبکه بلاکچینی که از سیستم PoW بهره‌مند شده است، به ماینرها به ازای هر استخراج، پاداش می‌دهد تا برای ادامه فعالیت‌هایشان تشویق شوند. به‌همین دلیل است که به این الگوریتم، اجماع اثبات کار گفته می‌شود. یعنی، پس از کار کردن (ماین کردن)، به ماینر پاداش داده می‌شود

از طرفی، الگوریتم PoS با توجه به سیستم استیکینگ (staking) یا سهام‌داری اجرا می‌شود. در سیستم استیکینگ، ماینر با عنوان اعتبارسنج (validator) شناخته می‌شود و فقط در صورتی که توکن بومی آن شبکه را داشته باشند، می‌توانند در تولید بلاک‌ها و تأیید تراکنش‌ها شرکت کنند. در چنین سیستمی، هر اعتبارسنجی می‌تواند با اختصاص دادن توکن‌های خود به شبکه، به تولید یک بلاک جدید و به‌وجود آمدن یک واحد جدید رمزارز کمک کند و در نهایت پاداش بگیرد.

افرادی که از لحاظ تاریخی بیشترین تأثیر را روی ارزهای دیجیتال گذاشته‌اند

ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto)، بنیان‌گذار بیت‌کوین، کسی بود که الهام‌بخش دنیای کریپتوکارنسی در تاریخ شد. همچنین، نقش ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، بنیان‌گذار و خالق اتریوم (Ethereum) هم روی رشد ارزهای دیجیتال نقش خیلی مهمی ایفا کرد. با خلف اتریوم، دنیای جدیدی از توکن‌ها در کریپتوکارنسی به‌وجود آمد و توکن‌های ERC-20 به علاقه‌مندان به رمزارزها معرفی شدند.

همچنین، جد مک‌کالب (Jed McCaleb)، یکی دیگر از افرادی بود که به افزایش شهرت بیت‌کوین در روزهای اولیه کریپتوکارنسی کمک کرد. مک‌کالب، پلتفرم Mt. Gox را به‌عنوان یکی از مکان‌های میزبان برای معاملات بیت‌کوین به‌وجود آورد. در ادامه، چانگ‌پنگ ژائو (Changpeng Zaho)، یکی از بنیان‌گذاران پلتفرم مشهور بایننس (Binance) هم یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های ارز دیجیتال را بنا کرد. این کار باعث شد تا دسترسی به دارایی‌های رمزنگاری‌شده بیشتر و بیشتر شود.

از طرف دیگر، سم بنک‌من فرید (Sam Bankman-Fried)، یکی از خالقان پلتفرم تجارت دارایی دیجیتال FTX که حالا به جرم کلاهبرداری دستگیر شده است هم از جمله افراد تأثیرگذار کریپتوکارنسی محسوب می‌شود. آقای فرید، علی‌رغم اینکه حالا به یک شخص بدنام در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده است، روی امور مالی غیرمتمرکز یا DeFi و جنبه‌های دیگر دنیای کریپتوکارنسی، تأثیر مهمی گذاشت.

افراد متعدد دیگری هم روی این صنعت نوپا تأثیر گذاشته‌اند که در این مقاله فرصت کافی برای معرفی آن‌ها وجود ندارد. با این حال، شما می‌توانید لیست 100 نفر تأثیرگذار و برتر در دنیای ارزهای دیجیتال را در رسانه Coin Telegraph مطالعه کنید.

دلیل بی‌ثبات بودن ارزش ارز دیجیتال چیست؟

مهم‌ترین دلیل نوسان قیمت ارزهای دیجیتال، نوظهور بودن صنعت کریپتوکارنسی است. سرمایه‌گذاران به‌دنبال سرمایه‌گذاری پرسود و تولید ثروت زیاد هستند و اتفاقاً ارزهای دیجیتال به‌دلیل نوسان زیاد و امکان نوسان‌گیری و سودآوری، گزینه مناسبی محسوب می‌شوند.

یکی دیگر از دلایل نوسان ارزش رمزارزها، تعداد افرادی است که از رمزارزها برای سرمایه‌گذاری بلندمدت استفاده می‌کنند. به‌عبارت ساده‌تر اگر افراد بیشتری از رمزارزها برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند، قیمت آن‌ها هم بیشتر می‌شود. از طرف دیگر، افزایش و کاهش احتمالی ارزش رمزارزها به‌دلیل کمبود تعداد آن‌ها در بازار هم است. این دلیل، به مکانیزم محدود در انتشار ارز دیجیتال مربوط می‌شود.

برای مثال، حداکثر مقدار بیت‌کوین که قابل استخراج است، 21 میلیون واحد BTC تعریف شده. بنابراین، با ورود افراد بیشتر به بازار کریپتوکارنسی، بیت‌کوین بیشتری استخراج می‌شود و تعداد قابل استخراج آن کم‌تر و کم‌تر خواهد شد. همین مکانیزم کافی است که قیمت بیت‌کوین روزبه‌روز در حال افزایش باشد؛ مخصوصاً زمانی که آخرین واحد بیت‌کوین توسط ماینرها استخراج شود و اعلام کنند که دیگر قرار نیست بیت‌کوین استخراج شود.

از سوی دیگر، بعضی از پلتفرم‌ها از مکانیزم سوزاندن (the burning system) برای افزایش ارز رمزارزهای خود یا از بین بردن بخشی از مقدار عرضه رمزارزها استفاده می‌کنند. این مکانیزم باعث می‌شود که مقدار عرضه و تقاضا برای یک رمزارز به تعادل نسبی برسد و نوسان قیمت تا حداقل ممکن کاهش پیدا کند.

یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل بی‌ثبات بودن ارزش رمزارزها، وجود نهنگ‌های ارز دیجیتال (whales) است. حساب‌هایی که مقدار زیادی از یک ارز دیجیتال (مثلاً اتریوم یا ETH) را در خود نگه می‌دارند یا اصطلاحاً هولد (Hold) می‌کنند، ممکن است به یک‌باره شروع به فروش آن رمزارز کند و افت قیمت آن را در بازار رقم بزنند. این حساب‌ها اصطلاحاً با عنوان نهنگ‌ها شناخته می‌شوند؛ چون‌که موقعیت قابل توجهی برای معاملات رمزارزها دارند و اگر گروهی از آن‌ها بخواهند دست به فروش دارایی‌های رمزنگاری‌شده بزنند، مطمئناً روی بازار تأثیر خواهند گذاشت.

تفاوت بین کوین، توکن و ارز دیجیتال چیست؟

در دنیای ارز دیجیتال، توکن (token)، یک نوع رمزارز است که در بلاکچین مستقل و مخصوص خودش قرار ندارد و در شبکه‌های بلاکچین دیگر مثل ریپل (Ripple) یا اتریوم جابه‌جا می‌شوند. در عوض، هر کوین یک شبکه بلاکچین مستقل دارد و بیشتر توسط همان شبکه معامله می‌شود.

کوین‌ها معمولاً به‌عنوان واسطه معاملات ارز دیجیتال در نظر گرفته می‌شوند و این در حالی است که توکن‌ها کاربردهای دیگری دارند. هر کوین (coin) به کیف پول یا ولت و آدرس اختصاصی خودش نیاز دارد، ولی توکن را می‌توان در هر آدرسی در شبکه بلاکچین ذخیره کرد. همچنین، کارمزد تراکنش برای معامله یک کوین از همان کوین کسر می‌شود، اما کارمزد معاملات توکن در بیشتر مواقع از ارز دیجیتال بومی بلاکچین مورد نظر کم خواهد شد.

در یک تعریف خلاصه، باید گفت که کوین و توکن، هر دو به‌عنوان یک ارز دیجیتال محسوب می‌شود و فقط بعضی از ویژگی‌های آن در شبکه‌های بلاکچین با همدیگر تفاوت دارد.

آشنایی با انواع ارزهای دیجیتال

به‌طور کلی، انواع مختلف ارزهای دیجیتال را می‌توان به 2 دسته اصلی تقسیم‌بندی کرد:

• کوین (Coin): کوین‌ها به‌عنوان یک ارز دیجیتال طراحی شده‌اند و روی بلاکچین خودشان ایجاد می‌شوند؛ مثل اتر (Ether)، کوینی است که در بلاکچین Ethereum ایجاد می‌شود.
• آلت‌کوین (Altcoin): به هر ارز دیجیتال مبتنی بر بلاکچین که بیت‌کوین محسوب نمی‌شود، آلت‌کوین گفته می‌شود. اصطلاح «آلت‌کوین»، مخفف عبارت alternative to Bitcoin (جایگزینی برای بیت‌کوین) است و اکثریت قریب‌به‌اتفاق آلت‌کوین‌ها برای بهبود بیت‌کوین ایجاد و روانه دنیای کریپتوکارنسی شدند. از جمله آلت‌کوین‌ها می‌توان به لایت‌کوین (Litecoin)، پییرکوین (Peercoin) و نِیم‌کوین (Namecoin) اشاره کرد.

در ادامه، با 3 نوع دیگر از انواع ارز دیجیتال به‌جز کوین‌ها و آلت‌کوین‌ها آشنا می‌شوید:

توکن (token): ارز دیجیتال با کاربردهای نامحدود

توکن‌ها، روی یک بلاکچین پیش‌فرض ساخته می‌شوند، اما به‌عنوان نوعی دارایی با قابلیت برنامه‌ریزی، تنظیم و اجرای قراردادهای هوشمند به‌شمار می‌روند. همچنین، از این قراردادها می‌توان در خارج از شبکه بلاکچین و برای ایجاد مالکیت برای دارایی‌ها استفاده کرد.

همچنین، از توکن‌ها می‌توان برای نشان دادن واحدهای ارزشمند مثل پول، سکه، دارایی دیجیتال و حتی برق استفاده کرد. مثلاً تتر (Tether)، نوعی توکن برای نشان دادن ارزش دلار آمریکا (USDt) در دنیای کریپتوکارنسی است. در ضمن، توکن‌ها قابلیت ارسال و دریافت هم دارند و می‌توان آن‌ها را معامله کرد.

استیبل‌کوین (Stablecoin): رمزارز متکی بر ارزش دارایی‌های فیزیکی

استیبل‌کوین‌ها، نوعی ارز رمزارزها هستند که ارزش خود را به ارزها، انواع پول‌های فیات و دارایی‌های فیزیکی مثل طلا پیوند می‌زنند. برای مثال، استیبل‌کوین‌هایی که با دلار آمریکا پیوند می‌خورند، فرصتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند که معاملات خود را با ارزشی برابر با پول ملی آمریکا و به‌صورت رمزنگاری‌شده انجام دهند.

توکن‌های غیرقابل تعویض (Nonfungible tokens) یا NFTها

توکن‌های غیرقابل تعویض یا NFT، از جمله ارزهای دیجیتال هستند که نوعی دارایی منحصربه‌فرد محسوب می‌شوند و قابل جایگزین کردن نیستند. به‌عنوان مثال، یک واحد بیت‌کوین قابل تعویض است و شما می‌توانید یک واحد BTC را با یک واحد BTC دیگر مبادله کنید و یک رمزارز با همان ارزش را داشته باشید. این در حالی است که مثلاً کارت بانک مسکن که مختص شماست، قابل کپی یا مبادله با کارت بانک تجارت نیست و اگر آن را با کارت دیگر عوض کنید، یک چیز دیگر با موجودی حساب کاملاً متفاوت دریافت خواهید کرد.

توکن‌های NFT هم دقیقاً مثل کارت‌های بانکی، ارزش خاص خودشان را دارند و نمی‌توان آن‌ها را با یک NFT دیگر مبادله کرد. مثلاً اگر شما یک توکن NFT از نقاشی استاد فرشچیان به ارزش 1500 دلار را دارید، نمی‌توانید آن را با توکن NFT یک اثر موسیقی از یوهان سباستین باخ به ارزش 3000 دلار مبادله یا تعویض کنید.

آیا ارز دیجیتال قانونی است؟

هم‌زمان با رشد صنعت کریپتوکارنسی، قانون‌گذاری و اجرای مقررات هم در سرتاسر جهان اعمال شد. در طول سال‌ها، ایالات متحده به‌طور قابل توجهی روی بازار ارزهای دیجیتال نظارت کرده است. کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC)، پس از سال‌های 2017 و 2018، عرضه اولیه کوین یا ICO بعضی از پروژه‌ها را با محدودیت روبه‌رو کرد. همچنین، کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) و سایر آژانس‌های قانون‌گذاری ایالات متحده هم در بخش‌های مختلف نقش نظارت بر کریپتوکارنسی و صرافی‌های مربوط به آن را ایفا کرده‌اند.

علاوه بر این، مقررات کریپتوکارنسی در خارج از خاک ایالات متحده و در طول زمان، طبق دستورالعمل‌های نظارتی هر کشور در حال اجراست. به‌عنوان مثال، پنجمین دستورالعمل ضد پول‌شویی اتحادیه اروپا وظیفه دارد که خرید، فروش و سایر عملیات مربوط رمزنگاری را با رعایت دستورالعمل‌های خاص به اجرا برساند. ارزهای دیجیتال در ایران، همچنان یک روش سرمایه‌گذاری آزاد محسوب می‌شود و هنوز رسماً قانونی نشده است.

از آنجایی که کریپتوکارنسی در مقایسه با سایر صنایع و پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری، نسبتاً جدید است، شفافیت قانونی آن هنوز شکل نگرفته و طبیعی است که گاهی مشکلاتی به‌وجود بیایند. در حال حاضر، بیت‌کوین و اتر به‌عنوان یک نوع کالا در نظر گرفته می‌شوند و این ویژگی می‌تواند تا حدودی در قانون‌گذاری و رعایت دستورالعمل‌ها کمک کند.

مزایا و معایب ارزهای دیجیتال

برای درک هرچه بهتر دنیای کریپتوکارنسی، بهتر است نگاهی به ویژگی‌های مثبت و منفی این صنعت بیندازید. جدول زیر، نشان‌دهنده بخشی از مزایا و معایب ارزهای دیجیتال است:

منظور از بلاکچین (Blockchain) در ارز دیجیتال چیست؟

با اینکه سیستم عملکرد بلاکچین در دنیای کریپتوکارنسی خیلی پیچیده به‌نظر می‌رسد، اما مفهوم کلی آن بسیار ساده است. برای درک مفهوم بلاکچین، در ابتدا لازم است بدانید که دیتابیس یا پایگاه داده دقیقاً چیست/ پایگاه داده، مجموعه‌ای از داده‌ها یا اطلاعات ذخیره‌شده در یک سیستم کامپیوتری و الکترونیکی است.

فناوری دفتر کل توزیع‌شده یا DLT که مخفف عبارت Distributed Ledger Technology محسوب می‌شود، یک دیتابیس غیرمتمرکز است که کاربران، شبکه آن را مدیریت می‌کنند. بلاکچین هم نوعی از DLT است که تراکنش‌ها با استفاده از واحدی با عنوان «هش (hash)» در آن ثبت می‌شوند که در واقع نوعی امضای رمزنگاری‌شده و تغییرناپذیر است. به‌عبارت ساده‌تر، اگر یک بلاک در زنجیره بلاکچین اصلاح شود، بلافاصله مشخص می‌شود که این زنجیره دست‌کاری شده است.

از طرفی، بلاکچین‌های انواع مختلفی دارند و بلاکچین‌های خصوصی (private blockchain) و متمرکز (centralized blockchain)، شبکه‌هایی هستند که به یک شرکت واحد تعلق دارند و توسط آن اداره می‌شوند.

رمزارزهای محبوبی مثل بیت‌کوین و اتریوم، طبق فناوری بلاکچین ساخته شده‌اند. بلاکچین‌هایی مثل بیت‌کوین و اتریوم با اضافه شدن بلاک‌های جدید به زنجیره شبکه، به‌طور قابل توجهی امنیت دفتر کل را افزایش می‌دهند.

بلاکچین در برابر کریپتوکارنسی: آیا هر دو مفهوم یکسانی دارند؟

پلتفرم‌های غیرمتمرکز که به کوین اختصاصی نیاز دارند را می‌توان از طریق فناوری بلاکچین فعال کرد. بلاکچین، یک فناوری مبتنی بر دفتر کل توزیع‌شده است که به شبکه یا پلتفرم اجازه می‌دهد تا اجماع یا consensus را حفظ کند. شبکه، می‌تواند معاملات را ردیابی کند و اطلاعات را با توجه به الگوریتم اجماع، انتقال دهد.

فناوری بلاکچین را می‌توان به‌عنوان شکی جدید از نسل سوم نرم‌افزاری‌ها برای بهبود روند کاری کسب‌وکارها در نظر گرفت. فناوری‌های مشارکتی مثل بلاکچین، باعث بهبود و رشد معاملات تجاری بین شرکت‌ها می‌شوند و «هزینه اعتماد» را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهند. در نتیجه، ممکن است به ازای هر یک دلار سرمایه‌گذاری‎‌شده، بازدهی بیشتری در کریپتوکارنسی نسبت به سایر روش‌های سرمایه‌گذاری به‌وجود بیاید.

از سمت دیگر، کریپتوکارنسی شامل توکن‌هایی است که برای معامله، پرداخت هزینه تراکنش‌ها در شبکه‌های بلاکچین و ارائه مشوق‌ها برای ماینرها و اعتبارسنج‌ها استفاده می‌شوند. در ضمن، کریپتوکارنسی یا رمزارزها را می‌توان به‌عنوان ابزاری برای بلاکچین در نظر گرفت که به دیجیتالی کردن دارایی‌های ارزشمند کمک می‌کنند.

چگونه می‌توان ارز دیجیتال را خریداری کرد؟

با توجه به سرعت رشد و محبوبیت ارزهای دیجیتال، روش‌های مختلفی هم برای معامله و خرید آن وجود دارد. صرافی‌های ویژه رمزارز، علاوه بر انواع ارز دیجیتال، دارایی‌های دیجیتالی مختلفی را هم برای خرید و فروش ارائه می‌دهند. برای مثال، پلتفرم پی‌پال (Paypal) یکی از پلتفرم‌های مناسب برای معامله رمزارزها محسوب می‌شود. همچنین، از جمله صرافی‌های مناسب برای ایرانیان در زمینه معامله ارز دیجیتال می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• صرافی io
• بای‌بیت (ByBit)
• مکسی (MEXC)
• بایننس (Binance)
• کوین‌بیس (Coinbase)
• جمینی (Gemini)

آشنایی با 10 تا از محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال

طبق رتبه‌بندی مجله Forbes،د ۱۰ رمزارز برتر در سال 2024 عبارت‌اند از:

• بیت‌کوین (BTC) با ارزش بازار (Market Cap) برابر با 6 بیلیون دلار
• اتریوم (ETH) با ارزش بازار 8 بیلیون دلار
• تتر (USDT) با ارزش بازار 1 بیلیون دلار
• بایننس کوین (BNB) با ارزش بازار 1 بیلیون دلار
• سولانا (SOL) با ارزش بازار 6 بیلیون دلار
• ریپل (XRP) با ارزش بازار 2 بیلیون دلار
• کوین S. Dollar (USDC) با ارزش بازار 25.5 بیلیون دلار
• کاردانو (ADA) با ارزش بازار 0 بیلیون دلار
• آوالانچ (AVAX) با ارزش بازار 0 بیلیون دلار
• دوج‌کوین (DOGE) با ارزش بازار 5 بیلیون دلار

معنی ارزش بازار (market cap) در ارز دیجیتال چیست؟

مجموع ارزش پولی همه کوین‌هایی که در یک شبکه استخراج شده‌اند، با عنوان ارزش بازار (market cap) یا market capitalization شناخته می‌شود. برای به‌دست آوردن ارزش بازار یک رمزارز، کافی است که قیمت هر توکن را در تعداد کوین‌های در گردش ضرب کنید. بیت‌کوین و اتریوم ارزهای دیجیتال با ارزش بالا، نقدینگی زیاد و ارزش بازار بیش از 10 بیلیون دلار هستند.

از سمت دیگر، کوین‌های با ارزش بازار کم‌تر از یک بیلیون دلار، اصطلاحاً small-cap و کوین‌هایی که ارزش بازار آن‌ها بین یک تا 10 بیلیون دلار است، با اصطلاح mid-cap شناخته می‌شوند. مفهوم ارزش بازار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا ارزش چندین رمزارز مختلف را ارزیابی کنند و تصویری کامل از آینده سرمایه‌گذاری خود داشته باشند. ارزش بازار به‌عنوان یک عدد مهم، می‌تواند نشان دهد که آیا خرید یک ارز دیجیتال در مقایسه با سایر رمزارز و پتانسیل رشد آن، مطمئن است یا خیر.

آیا بازار رمزارزها برای سرمایه‌گذاری مناسب‌اند؟

سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال، با توجه به اخبار، برخورداری از مهارت‌های تریدینگ و آشنایی کافی با این بازار می‌تواند سودآور و خوب باشد. البته، یک جایگزین امن‌تر اما با سود کمتر، خرید سهام شرکت‌هایی است که در زمینه ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند. با این اوصاف، برای سرمایه‌گذاری مطمئن و سودآور در کریپتوکارنسی باید به‌خوبی در مورد پروژه‌ها، پلتفرم‌ها، صرافی‌ها، بلاکچین و آینده رمزارزی که می‌خواهید بخرید، تحقیق کنید.

هدف از استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟

واضح‌ترین پاسخ این است که بعضی از افراد به‌دنبال شغل دوم هستند و بعضی دیگر برای دستیابی به آزادی مالی بیشتر بدون دخالت دولت‌ها و بانک‌ها به ماینینگ رمزارزها تمایل دارند. برای اینکه درک کنید، هدف از ماین کردن ارز دیجیتال چیست، لازم است با عملکرد آن و نقشی که در بلاکچین دارد هم آشنا شوید.

یک بلاکچین ارز دیجیتال بر پایه تراکنش‌ها ساخته می‌شود. بلاکچین، مجموعه‌ای بلاک‌هایی است که اطلاعات ضروری مثل هش‌های رمزنگاری‌شده را در خود دارد. بلاک‌هایی که یک زنجیره بلاک را تشکیل می‌دهند، مجموعه‌ای از تراکنش‌ها هستند که به دفتر کل اضافه شده‌اند. این حجم از شفافیت باعث می‌شود تا کاربران و شرکت‌کنندگان یک شبکه تراکنش‌های خود را به زنجیره بلاک یا بلاکچین اضافه شده‌اند را مشاهده کنند.

مرحله بعدی در فرایند استخراج کریپتو، جمع‌آوری فهرستی از همه تراکنش‌هاست که در یک بلاک تأییدنشده گنجانده می‌شود. پس از تأیید بلاک جدید، از اتفاقی با عنوان دابل اسپندینگ (double spending) جلوگیری می‌شود تا یک رمزارز، 2 بار استخراج نشود و با اضافه شدن تراکنش آن به بلاکچین، یک رکورد دائمی و عمومی ثبت شود. رکورد یا سابقه ثبت تراکنش، تغییرناپذیر است؛ یعنی هرگز نمی‌توان آن را تغییر داد یا از بین برد.

وقتی که تراکنش‌ها به اندازه کافی در یک بلاک وجود دارند، اطلاعات بیشتری مثل header data و هش (hash)، از بلاک قبلی در زنجیره برای هش جدید برای بلاک مورد نظر اضافه می‌شوند. ماینرهای شبکه، هش را بررسی می‌کنند تا ببینند آیا بلاک تأییدنشده معتبر است یا خیر. این زمان، برای ماینرها لحظه خوشحال‌کننده‌ای است؛ چون‌که الگوریتم اثبات کار بالاخره به اتمام می‌رسد و تکمیل می‌شود. از دیدگاه یک کاربر معمولی، این پروسه صرفاً به معنای انتقال رمزارز به حساب گیرنده است و فقط یک بلاک جدید به زنجیره بلاکچین اضافه می‌شود.

معنی استیکینگ (staking) در دنیای ارز دیجیتال چیست؟

برای افزایش امنیت یک بلاکچین، دارایی‌های دیجیتال موجود در آن برای یک بازه زمانی مشخص اصطلاحاً قفل می‌شوند تا ارز دیجیتال بیشتری کسب شود. بلاکچین‌هایی که طبق الگوریتم اثبات سهام (PoS) فعالیت می‌کنند، مثل اتریوم (Ethereum)، کاسموس (Cosmos) و تزوس (Tezos) از جمله شبکه‌هایی هستند که از استیکینگ و اثبات سهام استفاده می‌کنند.

این شبکه‌ها به دارندگان ارزهای دیجیتال اجازه می‌دهند تا رمزارز خود را از طریق یک استخر سهام (staking pool) به اشتراک بگذارند که شبیه به یک حساب پس‌انداز با بهره مشخص است. شبکه‌های مبتنی بر الگوریتم استیکینگ با سیستم PoS، به‌دلیل اینکه کاربران برای تأمین امنیت آن‌ها دارایی‌های خود را به اشتراک می‌گذارند، به آن‌ها پاداش می‌دهد.

از جمله پلتفرم‌های مناسب برای استیکینگ در کریپتوکارنسی:

• نکسو (Nexo)
• لیدو (Lido)
• استیکلی (Stakely)
• راکت پول (Rocket Pool)

نگاهی به آینده ارزهای دیجیتال

کریپتوکارنسی، در یک دهه گذشته مسیر طول‌ودرازی را پشت سر گذاشته و با سرعتی باورنکردنی در حال رشد و پیشرفت است. روش‌های مختلفی برای سرمایه‌گذاری در حوزه ارز دیجیتال وجود دارند و علاقه‌مندان می‌توانند در معامله و حتی پروژه‌های کریپتوکارنسی هم سرمایه‌گذاری کنند. در این مقاله از مجموعه بی‌تا به همه موضوعات مربوط به رمزارزها پرداختیم تا دانش اولیه را برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال به‌دست بیاورید.

راستی، پلتفرم بی‌تا با استفاده از فناوری بلاکچین و NFTها، امکان سرمایه‌گذاری در بازار هنر را برای علاقه‌مندان به‌وجود آورده است. هدف مجموعه ما توکن‌سازی آثار هنری از جمله نقاشی‌های معروف و ایجاد فرصت سرمایه‌گذاری و سودآوری از طریق بازار دیجیتالی هنر است. از مهم‌ترین دستاوردهای تیم Bitanft می‌توان به فروش اثر توکن‌سازی‌شده «راه شیری» از محمود زنده‌رودی اشاره کرد که با 60 درصد رشد نسبت به قیمت پایه آن در هفدهمین حراج تهران فروخته شد. برای سرمایه‌گذاری در بازار هنر به ما بپیوندید!

پاسخ به سؤالات متداول:

1. ارز دیجیتال چیست؟ ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)، نوعی پول دیجیتال یا الکترونیکی است که توسط سیستم‌ها و فناوری‌های پیچیده رمزنگاری ساخته می‌شود.
2. محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال کدام‌اند؟ از جمله ارزهای دیجیتال محبوب می‌توان به بیت‌کوین (BTC)، اتریوم (ETH)، دوج‌کوین (DOGE)، لایت‌کوین (LTC)، XRP، سولانا (SOL) و آوالانچ (AVAX) اشاره کرد.
3. فناوری بلاکچین چیست؟ بلاکچین، در اصل دیتابیس (پایگاه داده) کریپتوکارنسی محسوب می‌شود و نوعی دفتر کل دیجیتال (digital ledger) است.
4. چگونه می‌توان ارز دیجیتال خرید؟ صرافی‌های ویژه رمزارز، علاوه بر انواع ارز دیجیتال، دارایی‌های دیجیتالی مختلفی را هم برای خرید و فروش ارائه می‌دهند.
5. آیا ارز دیجیتال قانونی است؟ در حال حاضر، بیت‌کوین و اتر به‌عنوان یک نوع کالا در نظر گرفته می‌شوند و این ویژگی می‌تواند تا حدودی در قانون‌گذاری و رعایت دستورالعمل‌ها کمک کند.